Autorytet i sposoby jego zdobywania

Autorytet jest to społeczne uznanie, prestiż osób, grup i instytucji społecznych oparte na cenionych w danym społeczeństwie wartościach w zależności od konkretnych warunków historycznych i poziomu rozwoju tego społeczeństwa. Autorytet mają osoby i instytucje ciszące się uznaniem w danej dziedzinie.

Mówiąc o autorytecie mamy na myśli dwa jego rodzaje: autorytet formalny i rzeczywisty. Źródłem autorytetu formalnego, inaczej zwanego rzeczowym jest nominacja lub wybór na określone stanowisko, np. kierownika. Objęcie tego stanowiska daje prawo do wydawania dyspozycji i egzekwowania ich wykonania. Z nominacją połączone bywają tytuły oraz insygnia władzy: gabinet (osobny pokój), sekretarka, ograniczone godziny przyjęć, samochód służbowy, pieczątki, sygnowanie podpisów itp. Istotnym źródłem autorytetu formalnego są również dyplomy oraz tytuły naukowe i zawodowe, nagrody, odznaczenia i wyróżnienia.

Autorytet rzeczywisty nie rodzi się dzięki aktowi prawnemu ani ze względu na posiadane świadectwa i dyplomy, lecz trzeba go sobie zdobyć własnym postępowaniem. Tak więc autorytet rzeczywisty jest autorytetem osobistym. Na przyład doradca ekonomiczny czy finansowy nie jest przełożonym ani dyrektora, ani innych pracowników zakładu, rady nadzorczej, zarządu, którzy się do niego zgłaszają, a jednak postępują oni najczęściej zgodnie z jego opinią. Wybitnego profesora lub specjalistę zaprasza się do zakładu, aby wyraził swoją opinię, ocenił kierunki postępowania lub konkretne projekty, trudne do rozwiązania pod względem ekonomicznym, prawnym czy technologicznym.