Kariera zewnętrzna w wymiarze międzynarodowym

Organizacje międzynarodowe kategoryzują swoich pracowników nie tylko ze względu na miejsce, jakie zajmują w procesie wytwarzania – ale, i to jest czynnik, który nie występuje w firmach narodowych – ze względu na miejsce zamieszkania. Najprostszym jest tu podział na pracowników „lokalnych”, zamieszkujących kraj, w którym pracują, oraz na „ekspatriatów”, czyli pracowników pochodzących z innego kraju.15 Ekspatriaci mogą być dalej kategoryzowani: na pracowników, którzy pochodzą z kraju, gdzie mieści się firma- matka lub centrala organizacji oraz pracowników z innego kraju.16 To zróżnicowanie personelu rodzi w organizacji szereg problemów.

W literaturze polskiej spotkać można też zamiennie używany termin „ekspata”. Obydwa terminy mają ten sam desygnat. Innym podziałem spotykanym w literaturze anglojęzycznej jest podział na: międzynarodowych menedżerów, których kariera rozwija się poza własnym krajem, ekspatriatów – oddelegowanych na jakiś czas do pracy za granicą, inżynierów zatrudnionych w ramach projektów na krótki czas, i wreszcie – spadochroniarzy, którzy odbywają krótkie podróże w sprawach firmy do filii macierzystej firmy. Zob.: D. Torrington, International Humań Resource Management: Think Global- ly, Act Locally, Prentice Hall, Hemel Hampstead 1994.

Jakie zatem przyczyny związane z personelem leżą u podstaw umiędzynarodowienia działalności przedsiębiorstwa? Generalnie można je podzielić na dwie grupy: związane z transferem do firmy wiedzy i umiejętności oraz związane z indywidualnym rozwojem. Tabela 1 przedstawia szczegółowe rozwinięcie podanych wyżej przyczyn.