Proces komunikowania się

Lee Iacocca przez ponad trzydzieści lat był prezesem Ford Motor Company współtworząc rynkowy sukces Forda Mustanga – auta symbolu Ameryki lat sześćdziesiątych. W późniejszym czasie objął funkcję prezesa Chryslera, firmy samochodowej będącej na skraju bankructwa. Po kilku latach doprowadził ją do świetnie prosperującego przedsiębiorstwa. Lee Iacocca był menedżerem, który dzięki swoim dokonaniom przeszedł do historii i wielokrotnie podkreślał, że jednym z warunków sukcesu jest sprawnie komunikujący się zespół współpracowników.1

W mijającej dekadzie lat dziewięćdziesiątych w polskiej gospodarce pojawiło się szereg nowych – prywatnych firm – odnoszących spektakularne sukcesy rynkowe. Do jednej z nich należy Ambra S.A., której prezesem i współwłaścicielem jest Janusz Palikot. Historia firmy oraz metody zarządzania są wielokrotnie cytowane w prasie jako przykład skutecznego zarządzania. Janusz Palikot, podobnie jak Lee Iacocca, wielokrotnie podkreśla sprawną komunikację w zespole jako czynnik sprawczy sukcesu rynkowego.

Można przytaczać szereg przykładów menadżerów, z różnych kultur zarządzania, którzy w komunikacji w organizacji upatrują jedną z przyczyn sukcesu rynkowego swoich firm. Sprawna komunikacja jest zatem jednym z elementów realizacji podstawowego przesłania organizacji gospodarczej – osiągania zysku.

Etymologiczne znaczenie słowa komunikacja (łac. communicare) oznacza zjednoczenie, zespolenie. W koncepcjach z zakresu organizacji i zarządzania podkreśla się następujące aspekty komunikowania:

– 1. komunikowanie odnosi się do ludzi i zrozumienie tego procesu wymaga poznania pełnionych przez nich ról oraz wzajemnych relacji pomiędzy nimi:

– 2. przedmiotem wymiany są informacje, które w procesie komunikacji są wielorako interpretowane:

– 3. komunikowanie ma również charakter symboliczny.2

Komunikowanie jest zatem dwustronnym procesem przekazywania informacji kształtującym wzajemne relacje pomiędzy stronami. J. Stoner i Ch. Wankel3 proponują następujący model procesu komunikacji: nadawca (źródła), kodowanie (komunikatu), kanał przekazu, dekodowanie, odbiorca i informacja zwrotna (rysunek 1.).