Przedstawienie uniwersalnej metody przygotowania i realizowania publicznych wystąpień jest niezwykle trudne, bowiem takie czynniki, jak: wiek, zawód, doświadczenia odbiorcy oraz czas trwania, cel warunki w jakich się to odbywa, decydują o formie i treści wystąpienia, a zatem i o jego przygotowaniu. Jednak mimo tych uwarunkowań można wyodrębnić pewne uniwersalne zasady, techniki i etapy przygotowania wystąpienia.
– 1. Etap wstępny:
– a) określenie tematu i zakresu wystąpienia,
– b) wyodrębnienie zagadnień i problemów,
– c) określenie okoliczności, które należy uwzględnić przy wyborze treści,
– d) uświadomienie sobie następujących uwarunkowań:
– do kogo mam mówić, jak długo,
– z jakich zawodów rekrutują się moi słuchacze,
– jakie jest ich przeciętne wykształcenie, wiek, jakie są zainteresowania i pełnione funkcje,
– jaki jest poziom materialny odbiorców, ich doświadczenie życiowe i zawodowe.
Ogólną znajomość audytorium należy traktować jako jeden z koniecznych etapów przygotowania wystąpienia:
– 2. Zgromadzenie materiału w zakresie objętym tematem wystąpienia:
– a) zapoznanie się z publikacjami, szczególnie z nowościami wydawniczymi,
– b) zebranie materiałów źródłowych, np. zestawienie statystyczne, dane z bilansu, analizy ekonomiczne, ekspertyzy, programy rozwojowe itp.,
– c) zapoznanie się z odpowiednimi decyzjami, uchwałami, zarządzeniami i ustawami,
– d) przeprowadzenie bezpośrednich obserwacji, rozmów, przeglądów,
– e) konsultowanie swojego punktu widzenia z innymi fachowcami:
– 3. Przygotowanie konspektu:
– a) ustalenie i jasne określenie celu (celów), czyli odpowiedź na pytanie, czemu ma to wystąpienie służyć,
– b) wypunktowanie i opanowanie tez wystąpienia oraz określenie limitu czasu,
– c) przygotowanie przykładów, ilustracji, dokumentów itp.
Technia przygotowania konspektu wystąpienia
Wyróżniamy tu trzy stadia odpowiednio rozłożone w czasie, które przyczyniają się nie tylko do ekonomicznego wykorzystania czasu, lecz także pozwalają na osiąganie lepszego wyniku pracy:1
– selekcja ogólna: wybór bez zaszeregowania. Bardzo silnym bodźcem do pracy mózgu jest leżąca przed nami na biurku kartka. Napisanie paru pierwszych zdań, choćby nawet niezbyt przemyślanych, lecz na dany temat wciąga często o wiele silniej niż przysłowiowe już rozwiązanie kilku pierwszych słów w krzyżówce. Ten etap przygotowania praktycznie sprowadza sie do wypisania zagadnień, problemów, haseł wywoławczych, a także refleksji, uwag, pytań itp., czyli sporządzenia jeszcze nieuporządkowanej i niewyselekcjonowanej listy spraw i problemów:
– przerwa. Niemal każdy doświadczony pracownik umysłowy zdaje sobie sprawę z tego, że istnieje potrzeba wzajemnego uzupełniania się świadomej i podświadomej pracy mózgu. Przerwa taka (na pracę podświadomą) konieczna jest w każdej bardziej złożonej pracy umysłowej, trudno jednak podać optymalny czas jej trwania. Najkrótsza przerwa, jeśli czasu do wystąpienia jest niewiele, winna trwać minimum jedną noc. W takim przypadku lepiej jest dokonać selekcji ogólnej wieczorem (ostatnia czynność umysłowa danego dnia), zaś selekcję szczegółową i uporządkowanie wykonać rano. Przerwa potrzebna jest również do tego, aby ustąpiły zbędne emocje, aby nabrać potrzebnego dystansu do wstępnej wersji:
– selekcja szczegółowa, czyli uporządkowanie materiału. Istotnym czynnikiem decydującym o realizacji tego etapu jest koncepcja realizacji przyjętego celu lub kolejność albo hierarchia celów szczegółowych, kryterium lub kryteria logiczne, merytoryczne oraz formalne przyjęte przez autora lub do których został zobligowany.
Leave a reply